Naar een duurzame onderzoekscultuur op school

Een flink aantal scholen is inmiddels een ‘academische onderzoeksschool’. De infrastructuur voor schoolgebonden (praktijk)onderzoek die daarbij hoort is echter maar moeilijk op de been te krijgen en vooral te houden. ink wat scholen en docent- onderzoekers lijken inmiddels teleurgesteld afgehaakt. Op basis van jullie eigen ervaringen en met gebruikmaking van de inzichten van een school waar onderzoek succesvol en duurzaam is geïnstitutionaliseerd, kijken we naar faal- en vooral succesfactoren: wat kunnen we doen om onderzoek te integreren op alle niveaus van de schoolorganisatie?

Eduprudentie

Sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw is het onderwijsonderzoek geprofessionaliseerd, dat wil zeggen: geschoeid op de leest van de (empirische) sociale wetenschappen. Dat heeft zonder meer veel nuttige inzichten opgeleverd. De vraag is echter of inderdaad alle verschijnselen in en om dat onderwijs op zo’n manier onderzocht kunnen of moeten worden. Met het verdwijnen van de oudere, meer bespiegelende (hermeneutisch-fenomenologische) traditie is veel taal om bijvoorbeeld het ‘pedagogische’ in het onderwijs te benoemen en te bespreken, verloren gegaan. In deze bijeenkomst gaan we samen op zoek naar de mogelijkheden,de voorwaarden, de beperkingen en de mogelijke gevaren van een herleefde geesteswetenschappelijk onderzoekspraktijk op het niveau van klas of school.

Persoonsvorming als Curriculaire Uitdaging

Personal Development: concepts, curriculums, challenges

Handen en voeten geven aan persoonsvorming

Voor het landelijke curriculum is persoons- of identiteitsvorming van leerlingen geen thema meer. Op scholen – po, vo – is het vraagstuk, echter springlevend. Wat is het? Wat willen we – fundamenteel? Hoe moeten, kunnen we er op school en in de klas vorm aan geven?
Vorig jaar presenteerde ik op ResearchEd 2017 de uitkomsten van een conceptueel onderzoek naar ‘persoonsvorming’: hoe werd en wordt er over gesproken? Hoe gaven en geven scholen er min of meer gericht vorm aan? In het afgelopen jaar heb ik, gestut door een oude antropologische theorie, een vooral heel praktisch instrument willen ontwikkelen. Dat maakt het mogelijk om identiteitsontwikkeling – voorbij de warrige, vaak wollige woorden – niet alleen te denken, maar ook te doen, dat wil zeggen, er op een niet al te ingewikkelde manier handen en voeten aan te geven in je les of je leerplan.
Ik ga graag met jullie aan de slag om dit gereedschap uit te testen en te verfijnen. Na een korte inleiding over aanleiding, achtergrond en fundament van het instrument, gaan we dus praktisch aan de slag. Het doel is verlichtend en verluchtigend: na een aangename sessie vol samenwerking zul je zien dat het allemaal niet zo zwaar en moeilijk is…